Bank

Definitie

Een bank of ‘zitbank’ is een zitmeubel waar men met twee of meer personen op kan zitten. Binnen het straat-, tuin- of buitenmeubilair spreken we ook van tuinbank of parkbank. Hiermee wordt veelal gedoeld op het aanwezige rustpunt.

Rustpunt, rustieke houten bank op semi-verharding.
Rondzit of boombank met verharde voet- en aanloopruimte.

Moderne bank op onverhard terrein.
Geheel metalen bank met geintegreerde reclame.

Golfregels

Welke relatie heeft de bank met de spelregels? Graag verwijzen wij hiervoor naar de meest recente Golfregels en Amateurstatus Regels van de Nederlandse Golf Federatie of naar Rules of Golf and the Rules of Amateur Status.

Verwezen wordt naar:

Deel II Definities:

Obstakels – Obstructions

Zie ook Baan

Green nog bezet? Take your time! Hier op Pinnacle Point, Zuid-Afrika.

Functie

De bank is bedoeld om op te zitten (er zijn ook ligbanken). De bank vormt een rustpunt op of aan de route die te gaan is, op plaatsen waar mensen samenkomen of bij punten waar gepauzeerd kan worden of gewacht moet worden.

Wachttijd overbruggen bij de tee, op daarvoor bestemde bank.
Rustpunt voorzien van picknick set en geplaatst onder bescherming tegen regen en zon.

Wanneer door de baan niet elke hole van een bank is voorzien, zijn zaken als loopafstand, routing, bodemconstructie en hellingen in relatie met de leeftijd van spelers, punt van aandacht voor het bepalen van de eerst volgende plaats om een bank te plaatsen. Vreemd is het daarbij waar te nemen dat dames nogal eens worden overgeslagen, wanneer men bv. de herentee wel van een bank voorziet.

Vorm

Banken zijn al reeds vele decennia in gebruik, ook op golfbanen. Op oudere golfbanen zijn soms statige, monumentale uitvoeringen van banken bekend, veelal in steen of beton uitgevoerd of doen dienst als symbool of monument. Dit ter ere van stichters of oprichters van clubs en verenigingen, van grondeigenaren of kapitaalverschaffers.

Monumentale betonnen rondzit aan de voet van een oude Beuk (Fagus sylvatica). Op de Rosendaelsche bij Arnhem.

Banken kunnen losstaand zijn, geschakeld of bevestigd op en/of aan muren/wanden. Binnen het straatmeubilair (toegepast in de buitenruimte), kennen we tweezitters, driezitters, meerzitters, halve manen, hoekbanken, halfronde (vaak schakelbaar) en ronde banken (boombank).

Met arm- rugleuning

Er zijn banken met en zonder rugleuning, met of zonder een of meerdere armleggers. Een ergonomische uitvoering kan verbetering van zitcomfort bieden. De uitvoering is divers (strak, modern design, rustiek, klassiek e.d.), evenals het materiaal waarvan ze worden gemaakt. Futuristisch is de geheel metalen bank van RVS (roestvast staal), met geïntegreerd een balwasser, afvalbak en teeinformatiebord.

Een bank met rugsteun maar zonder armsteun(en).
Een bank met rug- en armsteunen.
Een geheel met geglazuurde tegel betegelde bank met armsteunen en rugleuning.

Strakke, moderne bank van natuursteen met opschrift persoonsnaam en jaartal. Geen rugleuning, wel handsteun.
Uitgezaagde boomstronken.
Bank met rugleuning en armsteunen, geheel van plastic, op onverharde ondergrond.

Bank met rugleuning, onderstel van gaas, gevuld met golfballen.
Bank met rugleuning, geheel van stalen banden.

Zonder arm- rugleuning

Banken zonder rugleuning en armleggers staan ook wel bekend als ‘sportbank’. Bij hout kan het zitvlak uit een stuk zijn of bestaan uit planken of latten in zowel dwarsrichting als lengterichting. Ook beton of natuursteen kan zo dienst doen.

Een bank zonder enige steun in de rug of onder de armen.
Granietblok op betonstrips op betonplaat.
Eenvoudig rustpunt van zitplanken gemonteerd op twee rotsblokken.

Een bielsbank van twee bielsen op kleine rotsblokken.
Eenvoudige betonbank.
Bank van kunststof recycling materiaal, zonder rugleuning of armsteunen op onverharde ondergrond.

Puur natuur! Gebruik gemaakt van berkenstammen op De Keppelse.
Puur natuur, tot rustpunt gemaakte boomstam op De Keppelse.
Hardhouten bank zonder leuningen op betonzuilen. Veilig achter ballenvanger, onverhard voetvlak. GC Oosterhoutse.

Driezitters of meer

Gecombineerd tot bank zijn er ook aan elkaar gemonteerde éénzitters of door armsteunen gescheiden driezitters.

Drie tot bank gekoppelde kunststof stoelen, een frame, losstaand op onverharde ondergrond. Geen armsteunen.
Eenzitters als bank naast elkaar geplaatst.
Driezits lattenbank met rugleuning en 4 armsteunen.

Rondzit of boombank

Een rondzit of boombank met rugleuning op verharde ondergrond. Rond de boom een onverharde, met maaskeien gevulde boomspiegel.

Picknick set

Picknicksets zijn er in allerlei vormen en maten, van hout, metaal, beton of (recycling)kunststof. De vorm is vaak rechthoekig, maar kan even zo goed rond zijn. De banken langs de tafel zitten vast met het onderstel van de tafel verbonden of zijn los en dus verplaatsbaar. Ook zijn er picknicksets waarbij rekening is gehouden met gehandicapten, bv. om met een rolstoel aan te zitten.

Opvallend is de uitvoering waarbij het tafelblad is gebruikt om de baankaart te presenteren, zoals toegepast op 'De Leender Golfclub Haviksoord'. Afhankelijk van de wens, kan de set in de zon staan, half schaduw of schaduw, zo nodig voorzien van een bescherming tegen regen.

Picknick set met tafelblad waarop plattegrond van de baan gepresenteerd, hier op 'De Leender Golfclub Haviksoord'.
Picknick set, ronde tafel met twee halfronde losse zitbanken, geheel van natuursteen. De set is geplaatst op een semi-verharding met kantopsluiting, samen met diverse faciliteiten.

Techniek

Voor zitcomfort zijn de maten belangrijk van de hoogte van de zitting, de diepte van de zitting en bij aanwezigheid de hoogte van de rugleuning en de hoogte van de armleggers. Ook de bolling of holling van zitvlak en eventueel rugleuning is van invloed op zitcomfort evenals de afstand tussen de planken of latten. Standaard maten variëren van ca. 120cm - ca. 245cm lengte, tot wel 400cm.

Banken zijn er van hoogwaardig staal met een speciale bescherming tegen corrosie, roestvast staal (RVS), gietijzer, teakhout, FSC hardhout, of combinaties hiervan. De constructie van hardhouten banken kent veelal pen-gat verbindingen met houten duvels.

Tegenwoordig zijn er ook banken van kwalitatief hoogwaardig kunststof vlechtwerk van zg. all weather Viro draad, gevlochten op een aluminium frame.

Naast deze materialen zijn er op golfbanen ook zitbanken te zien van uitgezaagde boomstronken, beton, natuursteen, recycling materiaal, plastic of zelfgemaakt van gemetseld steen, keramiek of zwerfkeien. Een enkele keer is een combinatie met picknicktafel in gebruik. Naast banken met kenmerk van de gever, zijn er ook banken met reclame of zelfs herdenking van overledenen. Soms geheel uitgevoerd met geglazuurde tegels met fraai schilderwerk of met mozaïek.

Bank, aangekleed met geglazuurde tegeltjes met clubmotief.
Herdenkingsbank met mozaïek en dolfijnmotief.
Mozaïekbank als vorm van kunst. Deze kleurrijke bank is gefotografeerd op golfbaan De Haenen.

Binnen de enorme veelheid aan toegepaste banken en banksoorten op golfbanen wereldwijd, kan een aangepaste kijk op innovatie van duurzame producten voor rustpunten bijdragen aan duurzame golfbanen.

Diefstal preventie

Voor losstaande banken zijn er anti-diefstalhaken of grondankers in de handel. Daarnaast worden ze preventief wel in beton gezet of met ketting verankerd, bv. aan een boom. Ook het gebruik van zware betonplaten voor verankering zijn mogelijk.

Grondanker als diefstalpreventie.
Zware betonplaten als verankering voor de bank. Schone ondergrond en preventie tegen diefstal. Hier op golfbaan Op de Niep in Duitsland.

Bescherming tegen diefstal. Aan de ketting gelegd.
Bescherming tegen diefstal; aan de ketting gelegd.

Gebruik

Het gebruik of de toepassing van banken is niet eensluidend en je ziet dan ook verschillende toepassingen. Opvallend zijn de verschillen in situering, de plaats waar de bank is neergezet.

Banken worden op de golfbaan gebruikt aan de toegangsweg, op de parkeerplaats, nabij het clubhuis en op het terras, bij het marshalhuisje, op de drivingrange, oefenhoek en door de baan bij de tee, verbindingspaden, schuilhutten, toiletgebouw e.d.

Bank met rug en armleuningen op verhoogde rustplaats op Habichtswald, Duitsland.

Het komt nogal eens voor dat plaatsing door de baan willekeurig wordt gedaan, ogenschijnlijk zonder enige kennis van menselijk (golfers)gedrag ten aanzien van de loop- en verplaatsingsroute. Niet zelden zie je banken nutteloos ergens neergezet in de rough, blijven ongebruikt (zo ook met afvalbakken) en schieten het doel volledig voorbij. Ook de situering ten opzichte van wind, zon en schaduw en panorama's laten nogal eens te wensen over of de begroeiing rondom.

Weggegroeide rustplaats op Habichtswald, Duitsland.

Een ander veel voorkomend probleem op diverse banen, is de betredingserosie op die plaatsen waar de bank veelvuldig wordt gebruikt. Uitgesleten en weggelopen gronddelen voor de bank, gevuld met plassen water en modder zijn geen uitzondering.

Aankleding

Niet onbelangrijk aspect is de ruimte rondom de bank. Per land kan dit sterk verschillen, waarbij in veel landen de rustplaats wordt aangekleed met sierbeplanting. In sommige gevallen wordt de bank ondersteund door extra accessoires als informatiebord, afvalbak, schoenborstel e.d.

Rustpunt aangekleed met beplanting.
Slechts een klein bloemperk doet al veel bij een rustpunt.

Onderhoud

Aanschaf en plaatsing van banken vraagt om kennis, vaardigheden en zorg. Dit geldt ook voor de constructie van de bank en het waterpas stellen.

Foto 1: Aanschaf en plaatsing van banken vraagt om kennis, vaardigheden en zorg.
Foto 2: Ook voor de constructie van de bank gelden strenge eisen. Ook m.b.t. vandalisme.

Foto 3: Ongeacht glooiing of helling, dienen banken waterpas te staan.
Foto 4: Bank die duidelijk niet waterpas staat!

Onderhoud van banken dient te zijn gericht op twee hoofdzaken:

Gebruiksfunctie

  • 1. de optimalisering van het gebruik, van zit- en rustcomfort. Dit voor die mensen die dat wensen, nodig hebben en voor de momenten dat zij daar behoefte aan hebben. Dat betekent dat de bank schoon en goed onderhouden dient te zijn, constructief van goede kwaliteit is, geen scherpe delen of splinters bevat, onbeschadigd is en vrij van mos, zwammen of schimmels. Regelmatig schoon borstelen of wassen is raadzaam. Vooral op plaatsen waar het lang vochtig is (in of tegen bosranden, schaduwplaatsen, onder bomen) is dit aan de orde.

Omgeving

  • 2. het adequaat verzorgen van de directe omgeving van de bank, de aantrede, de onderkant en de zijkanten en achterkant. Hoge rough, overhangende struiken, takken of andere vormen van beplanting zijn uit den boze. Zo ook modderplekken of langzaam wegzakkend water voor of rond de bank. Tijdig opvullen van gaten, eventuele verticale drains aanleggen of de voorkant voorzien van verharding, semiverharding of inleggen van stabilisatiematten, behoort tot de mogelijkheden.

En vanzelfsprekend behoort een bank waterpas te staan, iets dat op veel plaatsen is vergeten.

Foto 1, 2 en 3 hierna: Verharde ondergrond draagt bij tot schone zitplaatsen, zonder plasvorming of vervuiling door bv. betredingserosie.

Foto 1: Rondzit of boombank.
Foto 2: Lattenbank zonder armsteun(en).
Foto 3: Houten bank met rugleuning en armsteun(en).

Houten banken

Houten tuinmeubelen worden wel van die kwaliteit omschreven, dat zij eigenlijk geen onderhoud nodig hebben. Dit slaat meer op de houdbaarheid van het materiaal en de grijsverkleuring, dan op het subjectieve aanzien en de belevingservaring van de gebruiker. Belangrijk hier is ook de constructie, de houtverbindingen aangezien hout werkt en door de klimatologische omstandigheden krimpt en uitzet.

In alle gevallen is hierbij kennis van het materiaal appel en de materiaal eigenschappen van belang.

  • materiaal appel - nodigt het gebruikte materiaal voor een bank uit tot zitten of stoot dit juist af? Ervaart de mens het materiaal als kil of warm, als veilig of onveilig.
  • materiaal eigenschappen - wordt het materiaal bv. erg heet in de zon, is het materiaal opvallend koud, is er kans op splintervorming, kan het materiaal afgeven aan kleding of huid, buigt het door, is het hard of zacht.
Wat is FSC?

FSC, de Forest Stewardship Council (Raad voor Goed Bosbeheer), is een internationale organisatie, opgericht in 1993, die verantwoord bosbeheer stimuleert. FSC stelt wereldwijde standaarden voor bosbeheer op, met daaraan gekoppeld een keurmerk. Basis voor deze standaarden, die per land of regio verder worden uitgewerkt, zijn de 10 FSC-principes voor goed bosbeheer. Als boseigenaren zich aan de FSC standaarden houden kan hun bos worden gecertificeerd. Onafhankelijke controleurs zien toe op naleving van de regels.

FSC Nederland

FSC Nederland: het platform voor bedrijven en organisaties die FSC steunen, een stichting zonder winstoogmerk die bestaat sinds 1999 en een platform is van bedrijven voor bedrijven, dat samenwerkt met milieuorganisaties, ontwikkelingsorganisaties en andere maatschappelijke organisaties. Dus voor alle partijen die zich bij goed bosbeheer betrokken voelen en FSC verder willen brengen. Het doel van de stichting is het bevorderen van verantwoord bosbeheer wereldwijd door het vergroten van het marktaandeel van FSC-hout en -houtproducten in Nederland. FSC Nederland is bij uitstek een netwerkorganisatie: de deelnemers doen steeds nieuwe contacten, ideeën en inzichten op.

Hygiëne

De hygiënische maatregelen zijn gericht op het voorkomen van vervuiling van kleding en lichaamsdelen, het vermijden van nat of vuil worden van schoeisel, het oplopen van kleine verwondingen door scherpe delen of splinters, het verbranden van de huid. Zie ook Erosie

Voor meer hygiëne een volledig verharde voetomgeving.

Plaats bij banken (rustpunten) altijd een of meerdere afvalbakken.

Gebruik voor schoonmaak zo veel mogelijk milieuvriendelijke en afbreekbare middelen. Bij Teakhout kan bv. Bio-woodcleaner tegen groene aanslag worden gebruikt, afschrobben met Bio-woodcleaner of behandelen met Woodsealer of transparante kleurbeits (op siliconenbasis).

Ook hier geldt sterk het bedachtzaam zijn op duurzaamheid, milieueffect, up- en recycling.

Vervuiling door opspattend water van bank en afvalbak bij betredingserosie voor de bank. Eenvoudige bank zonder rug- of armsteun van twee planken op betonsteunen, ingegraven.
Weinig uitnodigende aanblik vanwege erosie voor de bank en algengroei op de bank.

Veiligheid

Binnen veiligheid is de aandacht hier primair gericht op de technische staat van de bank, maar ook of deze stevig staat (en waterpas), niet wankel is. Gebruikers mogen zich niet bezeren aan scherpe delen, bevestigingsmateriaal als spijkers, moeren en bouten, maar ook niet aan splinters, keramiekscherven of betondelen.

Vanuit materiaaleigenschap is het van belang of het materiaal sterk temperatuurgevoelig is, dus heet bij zonneschijn en koud bij schaduw. In dit geval is hitte (huidverbranding) ernstiger dan koude, ook al omdat men in tijden van warmte eerder is genegen gebruik te maken van rustpunten, dan bij koude. Metaal-, kunststof- en steensoorten kunnen erg heet worden in de zon.

Wanneer de bank in of nabij de vluchtlijn van de bal staat, doet men er goed aan een balvanger te plaatsen.

Beenoefeningen op speciaal daarvoor ontworpen, hoge bank.
Instructie voor beenoefeningen op speciaal daarvoor ontworpen, hoge bank.
Ver in de rough teruggezette lattenbank, met doorlopende rugleuning op lichte helling. Waterpas? Geen armsteunen.

Services station met 2 banken op ondergrond voorzien van semiverharding binnen kantopsluiting. Wel rugleuningen, geen armsteunen.
Houten bank met vervuiling door alg op de rugleuning en voor de bank betredingserosie. Geen armsteunen.
Scheef staande bank met in de rug een balvanger als beveiliging. Geen armsteunen, wel een rugleuning maar zeer beperkt van aard.

Gietijzeren bank met armsteunen en houten rugleuning en zitvlak, op verharding van grasbeton.
Houten bank met ronde rugsteun en brede armondersteuning op verharde ondergrond.
Geheel van RVS vervaardigde bank als kunstobject, met rug- en armsteunen. Hier een tijdelijke toepassing.

Oneigenlijk gebruik van een teeinformatiebord op de tee.
Picknickset met twee rechte banken en rechthoekige tafel, geheel van natuursteen. Geen rug- of armsteunen. Samen met parasol op onverharde ondergrond.
Eenvoudig lattenbankje achter de tee op onverharde ondergrond, zonder armsteunen of rugleuning.
onderdeel/bank.txt · Laatst gewijzigd: 2022/02/06 11:33 door Herman H. Berteler