Teeinformatiebord

Het teeinformatiebord is informatieoverdracht op of nabij de tee, waarop gegevens staan met betrekking tot de te spelen hole. De uitvoering kan sterk variëren in vorm, maat, materiaal, tekst, kleur en hoeveelheid informatie.

Opimaal gebruik maken van beschikbare oppervlakte met heldere, duidelijke en leesbare informatie.

Natuursteen met opgeschilderde, beperkte hole-informatie.

Teeinformatiebord met afstand aanduiding.

Beperkte informatie op verplaatsbaar, mobiel bordje.

Verticale kunststeenzuil met ingelegde tekstplaat.

Rechthoekige vlakverdeling met beperkte ruimte voor belangrijke baaninformatie.

Teeinformatiebord gemonteerd op platte, verticale natuurstenen zuil.

Tee aanduiding zonder nadere informatie, ingelegd.

Welke relatie heeft het teeinformatiebord met de spelregels? Graag verwijzen wij hiervoor naar de meest recente Golfregels en Amateurstatus Regels van de Nederlandse Golf Federatie of naar Rules of Golf and the Rules of Amateur Status.

Verwezen wordt naar:

Deel II Definities:

Obstakels – Obstructions

Zie ook Baan

De functie van het teeinformatiebord is eenduidig; het geven van informatie met betrekking tot de te spelen hole.

Wiens belang staat hier voorop?

Niet alleen in het oog springend, maar ook voorzien van essentiële informatie voor de golfer. Vanuit commerciële belangen richting sponsoren, wordt ook veelvuldig ruimte op deze communicatiedrager uitgegeven aan sponsoren, tot wel 50% van de beschikbare ruimte. In sommige praktijksituaties wordt het primaire doel weleens uit het oog verloren en is de baaninformatie voor spelers summier tot verre van voldoende.

Berperkte informatie op klein bord.

Beperkte informatie zonder plattegrond, uitgesneden in hout.

Uithangbord met zeer beperkte informatie over de hole.

Beperkte feitelijke informatie op het teeinformatiebord.

Beperkte informatie op horizontale, houten planken, uitgesneden en in contrasterende kleur.

Metalen beugel met beperkte informatie als mobiel teeinformatiebord.

Groot informatiebord met slechts 50% informatieruimte, moderne vormgeving.

Balwasser op teeinformatiebord, weinig relevante informatie.

Opgemetselde zuil met houten teeinformatiebord.

Zeer beperkte tot geen informatie over te spelen hole.

Uitgaande van de doelstellingen gericht op goed geïnformeerd spelen (prettig spelen) en een vlotte doorstroom, zou je mogen verwachten optimaal geïnformeerd te worden over de te spelen hole. Het informatiebord zou op elke, te spelen tee behoren te staan, zeker op het medal Herentee en op het medal Damestee. Laatst genoemde wordt niet altijd en overal in acht genomen.

Belangrijk ook is te beoordelen waar het informatiebord dient te staan. Hierbij is enige kennis van menselijk gedrag, maar bovenal van de golfsport en de golfer van belang, naast dat van de functie (het komt voor dat informatieborden op de damestee in de afslaglijn van de herentee worden geplaatst). Dit naast neveneffecten als het veelvuldig betreden van de ruimte voor de standplaats van het bord (erosiegevaar), tijdverlies door het opnemen van de informatie (vaak door de hele flight gelijktijdig) en intensief onderhoud.

Teeinformatiebord op leeshoogte.

De teeinformatieborden, soms ook stenen of rotsblokken, zijn overwegend vastgezet in de grond, soms ook in beton. Afhankelijk van materiaal en formaat kunnen ze in voorgevormde metalen voeten staan, in verticaal geplaatste buizen of kokers maar ook zijn voorzien van een betonvoet. Naast deze vaste vormen zijn er ook mobiele soorten teeinformatieborden in gebruik, een los teeinformatiebord dat gemakkelijk verplaatsbaar is. Dit kan voordelen hebben bij onderhoudswerkzaamheden en worden geplaatst nabij elke stand van de teemerken.

Mobiel, verplaatsbaar teeinformatiebord met driepootsteun.

Mobiel teeinformatiebord van plexiglas op metalen voet. Golfbaan Mühlenhof in Duitsland.

Mobiel teeinformatiebord in de vorm van pitchmark, met beperkte hoeveelheid informatie.

Mobiele, tijdelijke informatie op de tee. Op meer gunstiger leeshoogte.

Mobiele, tijdelijke informatie op de tee. Hier laag bij de grond, op ongemakkelijke leeshoogte.

Mobiele, tijdelijke informatie op de tee.

Zo kan de standplaats van het bord zijn:

• Bij of voor de toegang tot de tee,
• Aan de voorzijde (zijde van benaderen) op de tee,
• Aan de achterzijde op de tee,
• Op de kop van de tee.

Informatiebord haaks op de teebox, voor de toegang tot de tee.

Informatiebord parallel aan de tee, voor de toegang tot de tee.

Informatiebord parallel aan de tee, op de achterkant van de teebox en in verlengde van voorgaande tee.

Informatiebord op de kop van de tee

Geplaatst aan de toegang tot de tee.

De vorm, maatvoering, materiaalkeus, tekst, kleuren, beeldvoering en hoeveelheid informatie lopen in de praktijk sterk uiteen. Standaard zijn er veel verschillende informatieborden en panelen verkrijgbaar en deze worden ook het meest toegepast. Er zijn echter ook banen met een eigen ontwerp of eigen materiaalsoort.

Qua stijl zijn de meest gehanteerde uitvoeringen geheel in rechte lijnen, daarnaast zijn er met aan de bovenzijde een driehoek, gebogen lijn of daarop extra versiering aangebracht als knoppen of bollen, logo of clubembleem (zie foto’s).

Clublogo toegepast op informatiebord van plexiglas.

Informatiebord van kunststof (met inslagschade), in houten raamwerk. Voorzien van puntdakje met hole nummer.

Informatiebord met beperkte informatie. Uitvoering in hout, met reliëf en twee metalen staanders.

Houten informatiebord in twee delen, horizontaal, met beperkte informatie. Voorzien van clublogo en gecombineerd met reclame.

Geheel eigen vorm informatiebord, hout met bolle bovenkant. Summiere informatie weergegeven.

Twee kleuren voor Heren en Dames.

Rechthoekige, horizontaal toegepaste panelen, met afmetingen variërend van 48 tot 65cm breed en 33 tot 45cm hoog (zie foto’s).

Rechthoekig, horizontaal houten informatiebord met bolle bovenkant, tussen twee staanders. Inclusief hole-plattegrond, beperkte informatie, opgelegd reliëf en contrasterende kleuren.

Rechthoekig, horizontaal informatiebord. Kunststofplaat op hout. Beperkte informatie met hole-plattegrond.

Rechthoekig, horizontaal, metalen informatiebord in raamwerk, met beperkte informatie.

Rechthoekig, horizontaal kunststof informatiebord in roestvast stalen boogconstructie.

Meerdere accessoires bij de tee; bank, balwasser, afvalbak en teeinformatiebord.

Rechthoekig, horizontaal, kunststof informatiebord in metalen raamwerk. Beperkt oppervlaktegebruik.

Beperkte hole-informatie op kunststofplaat in metalen, sierraamwerk.

Teeinformatiebord gemonteerd op platte, verticale natuurstenen zuil.

Rechthoekige, verticale panelen, met afmetingen variërend van 40 tot 50cm breed en 48 tot 80cm hoog (zie foto’s).

Rechthoekig, verticaal, half mat plexiglas informatiebord tussen twee stalen staanders.

Rechthoekig, verticaal, mat plexiglas informatiebord tussen roesvast stalen zuilen.

Rechthoekig, verticaal, mat plexiglas informatiebord tussen twee roestvast stalen staanders.

Rechthoekig, verticaal, kunststof informatiebord tussen twee stalen staanders.

Smalle, plankvormige panelen, verticaal, enkel of in meervoud (standaard breedtes van 10 tot 32cm, diktes van 4 tot 10cm, lengte ca. 160cm(i.v.m. ingraven) (zie foto’s).

Uitgebreide informatie op kunststofplaat, opgelegd op verticale houten plank, voor de teebox.

Verticale plank met houten opzet voor meer informatie.

Twee gescheiden, verticale planken met hole-informatie op opgelegde kunststofplaten.

Informatiebord met beperkte informatie. Uitvoering verticale, houten plank met aan de achterkant een afvalbak.

Smalle, plankvormige panelen, horizontaal, enkel of in meervoud (standaard breedtes van 10 tot 32cm, diktes van 4 tot 10cm, vast gemonteerd op staanders of los hangend met kettingen verbonden, aan staanders (zie foto’s).

Horizontale planken, gescheiden, met uitgesneden reliëfaanduiding in contrasterende kleur, zonder plattegrond van de hole.

Teeinformatiebord met meerdere, horizontale planken met kunststofplaten waarop de informatie is aangegeven.

Ronde of vierkantige paal-panelen met afgevlakte voorzijde, verticaal toegepast (zie foto’s).

Verticale, houten hole-informatie in rondhouten paaluitvoering met uitgesneden informatievlak. Voorzien van sierkop. Beperkte informatie.

Zeer eenvoudig teeinformatiebordje ingelegd in vierkante, houten paal met gepunte kop.

Speelse tot kunstzinnige uitvoeringen met daarop gemonteerde teeinformatie (zie foto's).

Rechthoekig, horizontaal, groot informatiebord op sierlijke, metalen achtergrond.

Kunstzinnig uitgevoerd teeinformatiebord van staalplaat.

Hiernaast zijn er uiteenlopende vormen mogelijk, waaronder ovaal, rond of organisch. De rechthoekige, horizontaal toegepaste panelen zijn overwegend rechtstandige modellen. Veelvuldig worden ook de achterover gebogen modellen toegepast, waarbij de leesbaarheid door de schuine stand wordt bevorderd.

Een verticaal ovaal teeinformatiebord, hier gecombineerd met balwasser.

Een horizontaal ovaal teeinformatiebord met beperkte informatie.

Schuine, achterover hellende stand om de leeshoek te optimaliseren

In het buitenland komen meer dan in Nederland, ook standaard zandsteenblokken voor met daarop gemonteerd zink, natuursteen, kunststofplaten of plexiglas gemonteerde informatiedragers. In zuidelijke landen zijn ook uitvoeringen te zien in geglazuurde, keramische tegeltjes welke beschilderd zijn. Maar ook in gebruik zijn zwerfkeien of granietblokken (zie foto’s).

Beperkte informatie op kunststofplaat, ingelegd in informatiebord van sierbeton. Rechthoekig, horizontaal.

Informatie aangebracht op kunststofplaat, ingelegd in granietblok.

Uitgebreide informatie op kunststofplaat, ingelegd in granietblok. Optimaal gebruik beschikbare oppervlakte.

Kubus van natuursteen waarvan meerdere vlakken in gebruik voor informatieoverdracht; plexiglas met hole-informatie, reclamebordje en hole-nummer.

Betonzuil voorzien van opgeplakt, keramisch, geglazuurd tegelplateau waarop beperkte informatie en sierelementen geschilderd.

Rotsblok met op gemonteerd tegelplateau van keramische, geglazuurde tegeltjes waarop hole-informatie geschilderd.

Vlak liggend tegelplateau van keramisch, geglazuurde tegeltjes op een betonvoet. Opgeschilderde, uitgebreide hole-informatie.

Gepolijste tegels met ingegraveerde informatie, vlak gemonteerd op kunststof, betonstenen ondergrond.

Beperkte informatie op kunststofplaat, opgelegd op schuin vlak van kunststof sierbeton.

Plexiglas informatiebord gemonteerd op metalen gaaskooi met natuursteen.

Marmerplaat op natuurstenen voet.

Hole-informatie aangebracht met verf op grote natuursteen. Beperkte informatie in contrasterende kleuren.

De meeste teeinformatieborden staan vrij. Slechts een enkele keer treffen we teeinformatieborden aan die zijn voorzien van beplanting onder, rond of achter het bord.

Beplanting onder en achter het teeinformatiebord.

Beplanting achter het teeinformatiebord.

Naast de alom bekende teeinformatieborden, wordt voornamelijk op of nabij de eerste tee ook vaak andere informatie aangeboden, meer van algemene aard of juist heel specifiek. Te denken valt hier aan baaninformatie (“trolley & golfcarts toegestaan”, “repair pitch Marks”, “qualifying”, “please replace divots”, “geen rabbits van 10.00 t/m 14.00uur”, “ledenbaan” e.d.). Ook wordt incidentele informatie verstrekt op hole 1 of op andere Holes, te denken valt aan; “wedstrijd Tee gesloten”, “longest drive”, “neary”, “etiquette regel”, “natuurinformatie” e.a.

Mobiele, tijdelijke informatie op de tee. Op meer gunstiger leeshoogte.

Mobiele, tijdelijke informatie op de tee. Hier laag bij de grond, op ongemakkelijke leeshoogte.

Mobiele, tijdelijke informatie op de tee.

Binnen de standaard vormen kunnen we onderscheid maken in;

Uitvoering in metaal(aluminium of roestvast staal)

• Uitvoeringen van twee staanders met of zonder onderligger en een daartussen geklemd informatiepaneel,
• Een raamwerk rondom, veelal tot 6cm diameter buis, waarbinnen het paneel is opgenomen,
• Plank of paalvormen met daarop gemonteerd paneel.

Uitvoering in hout(teak)

• Een raamwerk rondom, waarbinnen het paneel is opgenomen,
• Plank of paalvormen met daarop gemonteerd paneel.

Uitvoering in voorgevormde Turf stone

• Horizontaal of verticaal toegepast, rechthoekig blok dat is opgebouwd uit meerdere gemetselde of gelijmde kunststenen. Deze zijn vervolgens op het bovenaanzicht, het vooraanzicht (rechtstandig of schuin afgevlakt) voorzien van een informatieplaat met Natuursteen uiterlijk.

Veel toegepaste staanders zijn rond, uitgevoerd in gecoate staal, roestvast staal(RVS) of gecoate aluminium (diameter ca. 6cm). De vierkante staanders of frames zijn overwegend van hout, al dan niet tropisch hardhout(teak).

Het informatiepaneel zelf kan zijn van plexiglas, 10mm Trespa, aluminium, kunststof of hout. Voor de verankering van de borden zijn zowel voor houten als metalen staanders, losse grondpennen of grondankers verkrijgbaar. Sommige worden in een betonvoet vastgezet.

Teksten en figuren op de informatieborden kunnen zowel gegraveerd, als in reliëf voor komen en zijn overwegend opvallend gekleurd. De figuren, weergave van de tees, fairway, bunkers, waterhindernis, waste-area en green, zijn vaak surrealistisch tot kunstzinnig en bieden niet altijd het beoogde houvast voor de golfer. Hier wordt op veel plaatsen de plank volledig misgeslagen.

Sponsorruimte is vaak geïntegreerd in het informatiepaneel of uitgevoerd in een los, apart toegevoegd deel van het totale informatiepaneel. Meestal uitgevoerd in vergelijkbare materiaalsoort.

Kunststofplaat op hout, met minimaal gebruik van beschikbare oppervlakte en kleine leestekens.

Weinig optimaal gebruik van beschikbare oppervlakte en beperkte informatieverstrekking.

Eenvoudige metalen plaat met beperkte baaninformatie en reclame.

Kunststofplaat op houten achtergrond, beperkte baaninformatie.

Uit oogpunt van informatieoverdracht en in relatie met het menselijk functioneren (zien, lezen, begrijpen, kleurwaarneming), is de uitvoering van de te verstrekken informatie van wezenlijk belang. Iets dat in de praktijkuitvoering lichtelijk wordt onderschat, gelet op de weinig optimale uitvoeringen door gebrekkige informatie, kleine letters en cijfers, onduidelijke situatieschetsen, slechte kleurencombinaties e.d.

De functionele benutting van beschikbare ruimte op veel informatieborden, ook op de standaard modellen, is in verhouding tot de maatvoering van het bord, relatief klein.

In de praktijk zien we voorbeelden met ontbrekende basisinformatie als;

• Schets van tees, fairway, green,
• Rough en omgeving,
• Stroke aanduiding,
• Speelafstanden van de tee tot bunkers en green,
• Dames afstanden,
• Hellingen of hellingbaan,
• Out-of-bounds gegevens,
• Richting aanduiding volgende tee.

Weergave van hole met uitgelichte green.

De extra toegevoegde informatie die voor komt naast de basisgegevens, is bv.;

• Natuurinformatie,
• Baansymbool,
• Clublogo,
• Clubnaam,
• Sponsor,
• Etiquette advies,
• Greenafmeting,
• Greenindeling pinposities,
• Apart uitgelichte green met detailinformatie,
• Apart uitgelichte hole met hoogte-informatie,
• Alarmnummer,
• Noodpeil,
• Stroke Heren + stroke Dames,
• Waarschuwing,
• Afstandmarkers en [[onderdeel:afstandmarkering|afstandmarkering.

Combinatie van verschillende teeinformatieborden bij elkaar.

Bord met hole plattegrond en drie dimensionale weergave.

Drie dimensionaal weergegeven hole met hoogteverschillen.

Drie dimensionaal weergegeven hole met hoogteverschillen.

Steeds meer banen maken gebruik of liever, moedigen het gebruik aan van social media door de baan, zoals i-phone of de blackberry of de smartphone. Er wordt zelfs aangeboden om door de baan, de met een mini-helicopter gemaakte opnames van de holes, te bekijken op je i-phone of op de blackberry. Spelers ook worden aangemoedigd om zelf filmpjes te maken van hun mooie shot, om dat weer aan vrienden te tonen via YouTube.

YouTube wordt zelfs ingezet als caddy om spelers via hun smartphone beelden te laten laden, waarmee ze worden geïnformeerd over alles wat ze willen zien voordat ze afslaan. Dit kan worden gedaan door het scannen van de QR-code op het tee-informatiebord.

Informatiebord met daarop aangebrachte code voor moderne communicatiemiddelen.

Tijdens een persconferentie van het Rijk Banen gaf Robert-Jan Derksen zijn Rijk primeur op het gebied van social media aan. Op de teeinformatieborden staat sinds kort (2011), ook een QR-code welke de speler met een smartphone kan scannen. Resultaat: per hole een professionele aanwijzing voor het spelen van de hole, gegeven door Robert-Jan Derksen.

Afhankelijk van materiaalsoort heeft het ene bord meer onderhoud nodig dan het andere, maar regelmatig schoonmaken en conserveren is een punt van aandacht. Onder invloed van het zonlicht kunnen kleuren verschieten en gaan daarmee contrasten verloren. Door vocht kan hout worden aangetast door schimmels en algen.

Bij gebruik van plakletters en ander stickermateriaal, is bewaking van de conditie hiervan noodzakelijk. Breukgevoelig materiaal bij inslag van golfballen, vraagt om specifieke aandacht (zie foto).

Beschadigingen door inslag en breuk in informatiebord van keramische, geglazuurde tegels.

Alg en schimmelaantasting van houten staanders bij gecombineerde toepassing van tijdelijke en permanente informatie.

Informatiezuil op de tee zonder gegevens.

Bijkomend onderhoudsaspect is het optreden van bodemerosie voor of rond het bord. Infiltratie bevorderende zones van halfverharding rond de informatieborden kunnen hier preventief werken. Ook kunnen deze positief bijdragen in de groeiremming van gras en andere kruiden rondom de staander(s) van het bord.

Ook kunnen houten borden en staanders enorm te lijden hebben onder de wisselingen van temperatuur, vochtgehalte en zonbestraling. Hierdoor kan het hout sterk gaan scheuren, barsten of krom trekken en kunnen verbindingen los laten. Dit vraagt om aandacht en eventueel herstel.

Vervangingsmoment, hier de overgang van metalen, licht gebogen informatieborden naar houten, rechtopstaande borden.

Teeinformatiebord geplaatst in eigen waterdoorlatend bed van semiverharding. Preventie tegen erosie en schade door betreding.

Het plaatsen van een nieuw teeinformatiebord door baanpersoneel.

Plaatsen van nieuw teeinformatiebord, verticaal houten bord met twee staanders in de grond.

Twee natuursteenzuilen met informatiebord er tussen.

Ontbrekend informatiebord tussen de natuursteenzuilen.

Gebruik bij reiniging en schilderwerk zo veel als mogelijk natuurvriendelijke, afbreekbare producten. Uit oogpunt van hygiëne vraagt ook de (tijdelijke) opslag van (oude) materialen om aandacht en zorg.

Vervuild informatiebord en zichtbare slijtage geeft minder goede indruk.

Opslag van gedumpt materiaal; teeinformatieborden en betonpoeren.

In het kader van veiligheid kan rekening worden gehouden met de slagvastheid van toegepast materiaal, met het gevaar van erover struikelen en oneigenlijk gebruik. Denk hierbij aan het leunen tegen of zitten op de borden (zie foto). Ook het plaatsen van borden in de speellijn van overige teeboxen kan gevaarlijk zijn.

Oneigenlijk gebruik van het teeinformatiebord, achterop de tee.