Inhoud
Balvanger
Definitie
Een balvanger of vangnet is een net of netwerk (eventueel ook van gaas) of kooiconstructie, zodanig gemonteerd dat het ballen tegenhoudt die de scheidslijn van de balvanger zouden passeren of ballen opvangt. De uitvoering en toepassing van de balvanger wordt mee bepaald door de doelstelling, gebruiksintensiteit, het risiconiveau en locatie.
Golfregels
Welke relatie heeft de balvanger met de spelregels? Graag verwijzen wij hiervoor naar de meest recente Golfregels en Amateurstatus Regels van de Nederlandse Golf Federatie of naar Rules of Golf and the Rules of Amateur Status.
Verwezen wordt naar:
Deel II Definities:.
Obstakels – Obstructions
Zie ook Tee
Functie
Afhankelijk van de functie op de golfbaan is er sprake van een balvanger, van hekwerk voor van bescherming van spelers, bezoekers, overige recreatiegebruikers, gebouwen, privé eigendom, bomen, beplanting of rustpunten. Dit ook bepaalt de grootte van het net en de vorm, de maatvoering en materiaalkeuze, bijvoorbeeld een nylon net of metaalgaas tot zelfs hout of metaalplaten. Vanuit ecologische overweging en duurzaamheid, worden ook gevlochten hekwerken gebruikt, bv. van wilgentenen.
De functie is vooral gericht op preventie, het voorkomen van schade of verlies van de bal en veiligheid. Schade aangericht door passerende ballen bij mensen, dieren of beplanting, van daken, ramen en muren van gebouwen, privé eigendommen bij aangrenzende percelen. Zo ook tegen verlies van ballen al hoeft dit niet onherroepelijk te zijn, maar wel tijdrovend.
Afhankelijk van vorm, maatvoering en plaats is het niet uitgesloten dat er een vergunning nodig is voor het plaatsen van bv. masten om het net te spannen. Dit is vooral bij de drivingrange een punt van aandacht.
Bescherming rustpunt
Bescherming langs afslagplaats of tee
Op meerdere banen is de situatie op holes zodanig, dat afzwaaiers vanaf de tee gevaarlijk kunnen zijn voor andere spelers. Redenen om de tee af te schermen met balvanger tegen afzwaaiers.
Bladopvang
Een bijkomstige functie van gaas en hekwerken als balvangers, kan zijn het opvangen van blad tijdens harde wind en stormen. Dit is vooral in de herfstperiode van belang.
Vorm
Balvangers kunnen in verschillende uitvoeringen voorkomen. We zien ze overwegend als vast voorgespannen net- of gaaswerk geplaatst, maar het kan ook een verschuifbaar, oprolbaar (handbediend of automatisch) of een flexibel, verplaatsbaar vangnet zijn of hekwerk. Ook beplanting kan dienst doen als balvanger, dit in de vorm van een haag of struikbeplanting achter een bank bv. of als gevlochten wilgentenen.
Meest bekend zijn de balvangers aan en om de drivingrange en achter oefenhoeken. Hier komen masten en netten voor tot wel 20m hoogte.
Maar ook worden ze toegepast bij afslagplaatsen (tee), tussen holes met een nabij gelegen puttinggreen, langs paden en wegen, bij extreme speellijnen t.o.v. andere holes of bij rustpunten door de baan. Ook gebouwen en ramen in de baan of in privétuinen kunnen zo tegen inslag van ballen worden beschermd.
Door de baan of naast open drivingrange zien we ook bomen en struiken in de speellijn met balvangers beschermd, deze zijn van stevig gaas in een raamwerk of metalen platen. Zie foto’s. Verder als vanzelfsprekend bij indoor golfactiviteiten. Anders van vorm maar met dezelfde intentie zijn er eenvoudig en snel te monteren oefen- of afslagkooien met speelopening van variabele breedte en hoogte.
Ter afwering van ballen komen ook houten wanden voor die voor rustpunten met banken zijn geplaatst of bij de afslag, in de speellijn.
Techniek
De balvangers rond de drivingrange zijn vaak stabiele constructies die staanders, liggers en houders bevatten, waarbinnen het netwerk is gespannen. De staanders en houders zijn vaak van (roestvast)staal(gegalvaniseerd, thermisch verzinkt volgens NEN 1275, geplastificeerd of poeder gecoate), van aluminium of van glasvezel. Grote maten zijn nog zelden van hout, kleinere maten nog wel. Het zijn veelal buisframes met bodemverankering door grondharingen, gemonteerd op een gronddoorn, in de grond geheid, gefundeerd met beton of voorzien van zware betonpoeren, een compleet hekwerk.
Constructievoorbeeld: Bij hoogtes van 3/4/5m worden wel staanders toegepast van Ø89mm, onderlinge afstand hart op hart 3/5m (variabel), met een bovenbuis: Ø60mm. De meest voorkomende balvangers zijn voorzien van een nylon- , polyester- of polypropyleennet (eventueel UV-gestabiliseerd) of met een touw of gaasbespanning (vulling). Ook combinaties hiervan zijn mogelijk.
Een alternatieve oplossing van de probleemsituatie wordt wel gezocht in aanpassing van de beplanting ter plaatse of in het plaatsen van waarschuwingsborden. Afdoende is dit niet en in relatie met de juridische vraagstelling rond verantwoordelijkheid tegen vervolgschade, is het maar de vraag of het voldoet aan de huidige normen aangaande veiligheidseisen en preventie.
Bij inpassing in landschap en natuur kan met een andere kijk ook worden gedacht aan begroeiing door klim- en leiplanten, zoals de filosofie bij gevelbeplanting.
Netten
Netten kunnen zijn knooploos of juist geknoopt getwijnd (deze vangen minder wind) en voorzien van randkoord(6mm). Ze zijn verkrijgbaar in diverse kleuren en geïmpregneerd.
De dikte van knooploze netten varieert van Ø1,6mm tot Ø2,5mm, met een maaswijdte van 20-30mm. De dikte van geknoopte getwijnde netten varieert van Ø1,2mm tot Ø1,8mm, met een maaswijdte van 25-30mm.
Bij eenvoudige balvangers bv. om beschadiging van bomen of struiken te voorkomen of bij rustplaatsen, wordt wel fijnmazig gaas gebruikt, gespannen in een houten of metalen raamwerk. Deze worden soms weer begroeid met klim- en leiplanten voor de camouflage ervan.
Onderhoud
Het onderhoud van balvangers is primair gericht op veiligheid, op preventie tegen en herstel van constructie- en gebruiksschade (slijtage) en eventuele wind- en stormschade. Naast dat het mooi en netjes dient te zijn (strak gespannen bv.), dient het ook voldoende veilig te blijven. De gebruiksvriendelijkheid, duurzaamheid, corrosie bestendigheid en mate van onderhoud is vaak al bepaald bij het kiezen van de soort balvanger. Het net of gaas van de balvanger kan op maaiveldhoogte beschermd worden tegen beschadiging door machines, bv. met behulp van stootplanken (zie foto).
Extra aandacht ook vraagt beplanting waar deze negatieve invloed kan uitoefenen op het net of gaas, gecamoufleerde balvangers voorzien van klim- en leiplanten vergen ook groenonderhoud.
Voorbeelden van bescherming door de baan of langs paden en wegen bij nabij gelegen andere afslagplaatsen.
Hygiëne
De hygiëne is gericht op de in het netwerk achterblijvende ballen, maar ook op zwerfvuil dat met de wind wordt aangebracht en het op de voet of grondlijn van de balvanger opgehoopt vuil. Lang gras, in het netwerk groeiende beplanting, vastgehouden zwerfvuil e.d. zijn punten van aandacht.
Veiligheid
Vanuit veiligheidsoverweging zijn er diverse aandachtspunten welke vaak te herleiden zijn naar de redenen waarom een balvanger is geplaatst.
Te denken valt hierbij aan preventie met betrekking tot:
- Het buiten de baan, de drivingrange of oefenhoek slaan van de bal en daarmee andere spelers, passanten, recreanten of baanpersoneel raken,
- Het beschadigen van auto’s op parkeerplaatsen op of bij de golfbaan,
- Op flankerende wegen, snelwegen, paden, fietspaden, spoorlijnen, volkstuin, privétuin of woningen slaan van de bal vanuit de baan of drivingrange,
- Binnen andere recreatievormen het raken van mede recreanten als wandelaars, fietsers, ruiters, zwemmers, zonnebaders e.d. binnen het terrein of aangrenzend.
Gericht op de fauna is het belangrijk oog te hebben voor mogelijk schadelijke gevolgen voor dieren en vogels. Dit kan liggen in de doorkruising van hun habitat of het zich vast en dood vliegen in (soms wel 20-25m hoge) netten. Vooral gedurende de trektijd in voor- en najaar, maar ook tijdens de trek van wintergasten, een punt van zorg en aandacht. Gericht op de flora is het naast bescherming van bomen en planten ook van belang oog te hebben voor de risico’s van terugkaatsende of wegspringende ballen.
Een extra voorziening met betrekking tot veiligheid is het plaatsen van borden met tekst zoals: “Niet afslaan als er verkeer nadert” of, “Hole x heeft voorrang” of, “Wachten met afslaan tot de tee van hole x leeg is”. Een bord in dergelijke situaties alleen, zal preventief onvoldoende zijn, zo ook bij waarschuwingstekens en voorrangsverwijzingen.