Inhoud
Golfbal
Definitie
Een golfbal is een bal (bolvormig voorwerp), waarmee het golfspel wordt beoefend. In tegenstelling tot veel ballen, is de golfbal gevuld.
Golfregels 2008-2011
Welke relatie heeft de golfbal met de spelregels?
Graag verwijzen wij hiervoor naar de meest recente Golfregels en Amateurstatus Regels van de Nederlandse Golf Federatie of naar Rules of Golf and the Rules of Amateur Status.
Verwezen wordt ook naar: Bal adresseren; bal bewogen; bal buiten de baan; bal droppen; bal opnemen; bal plaatsen; provisionele bal; slaan van de bal; tweede bal; verloren bal.
Regel 5 – De bal
Identificeren – Merken voor [R 6-5, 12-2]
Functie
De golfbal is voor het beoefenen van de golfsport, het spelen van de hole van afslag tot cup. Voor golfers in de midden tot hoge handicap range zijn afstand golfballen ideaal omdat ze een aantal extra meters leveren en minder spin. Golfers die opzoek zijn naar meer spin en controle, kiezen voor spin/control golfballen.
Daarnaast zijn er speciale golfballen voor oefenen of trainen, voor water-drivingrange en voor gebruik bij invallende duisternis of nachtwedstrijden.
Indirecte functie van de golfbal kan zijn het maken van reclame, dit d.m.v. speciale opdruk.
Vorm
De golfbal is een bolvormig voorwerp van maximaal 45,93 gram en niet kleiner dan 4,267cm. Golfballen kenmerken zich door ondiepe puntjes of dimples op het oppervlak, tegenover de tussenliggende oppervlakte, de pimples. Het aantal dimples kan variëren van 300 tot 812 stuks. De dimples zijn er sinds de beginjaren 1900.
Golfballen zijn in nagenoeg alle kleuren leverbaar, maar wit is nog steeds de meest gangbare kleur omdat deze op grote afstand het beste zichtbaar is. We zien in de praktijk nogal eens de oranje, rose en gele golfballen in gebruik.
Afwijkende golfballen
Oefen of trainings golfballen
Er zijn diverse soorten oefen golfballen om buiten de baan te gebruiken voor het oefenen van slagen. Het betreft golfballen gemaakt om onder speciale omstandigheden mee te oefenen, zoals bv.;
Drivingrange golfballen
Drivingrange of range ballen zijn speciale, voor de drivingrange vervaardigde ballen, vaak voorzien van een band rondom de bal. Ook bedrukken met meerdere kleuren, eigen logo en reclame wordt gedaan. De kleur is veelal wit of geel. Ze zijn 1-piece of 2-piece. Van belang bij drivingrange ballen is een hoge slijtvastheid en goede speeleigenschappen, waaronder lengte.
Op veel golfbanen is het gebruik van drivingrange ballen door de baan verboden.
Drijvende golfballen of floaters
Floating ball practice
Drijvende golfballen of floaters, bv. de Floating ball practice, zijn er in verschillende kleuren, leverbaar in 1-piece of 2-piece uitvoering. In de VS en Europese landen ook wel bekend als Lakeballs en speciaal daar in gebruik waar de drivingrange water bevat. De bal kan zijn opgebouwd uit meerdere lagen, vaak in relatie met het drijfvermogen. Diameter ca. 42.67mm, gewicht ca. 45grams.
Airflow oefenballen
De airflow oefenballen, luchtdebiet of luchtstroom ballen, zijn lichtgewicht (4 gram), holle oefenballen van plastic met gaatjes van verschillende grootte en vorm. Baldiameter: 41mm. Bij het slaan simuleren ze een echte balvlucht, maar doordat ze weinig weerstand heeft vanwege de gapende gaten, zal er slecht een beperkte afstand worden afgelegd. Worden o.a. gebruikt om de swing te oefenen.
De 30% golfbal
Deze golfbal legt slechts 30% van de afstand af ten opzichte van een ‘normale’ golfbal. Hierdoor kan er wel een volledige swing worden gemaakt, maar wordt niet de bijbehorende afstand afgelegd.
AlmostGolf-bal
Lijkt op een echte golfbal die met speeleigenschappen qua snelheid, spin rate en vertrekhoek in de buurt komt van de echte golfbal. Ze heeft echter niet de lengte. Dit door de unieke foaming en interne druk van de bal, waardoor ongeveer een derde van een normale ballengte wordt gerealiseerd. Het gewicht van de bal bedraagt 14,5 gram.
Schuimbal
De gehele bal bestaat uit foam, is een naadloze, lichtgewicht bal en zacht. In velerlei kleuren verkrijgbaar.
Supa Golfbal
Grotere en zachtere bal dan de golfbal, in diverse kleuren en geschikt voor de in 2013 in Nederland geintroduceerde vorm van recreatie voor de gehele familie, Supa Golf. Zie ook onde de hoofdstukken Oefenhoek en recreatievormen.
Ecobio-visvoeder ball
Uitzonderlijk is de speciaal geprepareerde Ecobioball van Albusgolf die binnen 48 uur oplost in het water, waarbij de inhoud aan hoogwaardig visvoer vrij komt voor de vissen. Deze bal wordt gebruikt in Oostenrijk Wilder Kaiser op een afslagplaats aan de dam Durlassboden Stausee. Op ca. 80 m ligt in het stuwmeer een drijvende green als target.
De ECOBIOBALL is de eerste ecologische en biologisch afbreekbare golfbal met visvoer bevattende kern, waardoor het mogelijk wordt om in de buurt van mariene milieus te golfen.
Dit biedt de mogelijkheid van het beoefenen van golf op : * Cruiseschepen * Seafront Hotels & Resorts * Stranden * Steigers en booreilanden * Boten en jachten * Reservoirs , meren, rivieren en andere mariene milieus.
De ECOBIOBALL is volgens fabrikant Albusgolf een 100 % veilig en niet vervuilend product. Het is gecertificeerd volgens het laboratorium LGAI Technological Center,SA:
* Biologisch afbreekbaar volgens de OESO 301D methode * Niet giftig voor vissen volgens de methode OESO 203 * Niet giftig voor Daphnia magna (plankton schaaldieren) volgens de werkwijze OESO 202 .Andere golfballen - Lichtgevende golfballen
Lichtgevende of nachtgolfballen zijn geschikt voor het spelen van twilight golf (invallen van de schemering) of spelen in de nacht. Zo zijn er electronic golfballs of Cats-Eye golfballen en Glow Sticks golfballen, ballen van synthetisch rubber surlyn materiaal.
Nachtgolf toernooien worden veelal voorzien van route markering met glow stick- breaklights in verschillende kleuren (afslagplaats blauw, oranje langs de baan, geel voor aan de vlag, groen voor rond de hole en rood om bepaalde punten te markeren).
Twilight Tracer
Een bal die gaat knipperen (licht geeft), op het moment dat er tegen wordt geslagen. Wordt aangeboden om de laatste holes in de schemering nog uit te spelen en het terugvinden van de bal te vergemakkelijken. Het betreft volgens de leverancier een reguliere golfbal, alleen met een hightech binnenkant, voorzien van een chip technologie, twee LED lampjes en een lithium batterij. De twee rode LED lampjes zijn zodanig geprogrammeerd dat ze met een snelheid van 7.2 flitsen per seconde voor de duur van ruim 5 minuten blijven licht geven. De bal is meerdere keren te gebruiken.
Flashing Golfball
Ook in deze golfbal is verlichting geplaatst, welke wordt geactiveerd bij het wegslaan. Na de slag tegen de bal flitst deze 6 tot 8 minuten lang, voldoende tijd dus om de golfbal weer terug te vinden. Ook in deze bal is een kleine Lithium batterij (3 Volt) ingebouwd, met een totale brandtijd van 40 uur. (Uitgaande van 6 minuten knipperen, kan de bal dus 400 keer geslagen worden voordat de batterij leeg is). Deze lichtgevende golfbal is een 2-piece golfbal, verkrijgbaar in de kleuren: Multi-color, blauw en rood.
Glowstickbal of Nite-Lite Golfbal
Een doorzichtige golfbal waar een kleine glowstick wordt ingebracht in een voorgeboord, conisch gaatje, dwars door de middellijn van de bal. De glowstick is goed voor 4 tot 6 uur licht en blijft daarna nog nagloeien. De ballen zijn navulbaar. De glowstick ligt bij de klap tegen de bal op en schijnt zijn licht door de doorzichtige balwand, in groen en blauw leverbaar.
Praktisch probleem tijdens het gebruik; in een verkeerde impactstand van de bal, wordt de glowstick eruit geslagen en ben je de (onzichtbare) bal kwijt.
Collectors items
Naast het sparen van golfballen met clublogo’s, bedrijfslogo’s, spreuken of teksten, naam of gesigneerd, kleuren, wedstrijden of championships, cartoons e.d., zijn er ook zeldzame ballen voor verzamelaars.
Bekend zijn de zeldzame Ping collectors items. Met name de Eye ballen (Two-tone golfballen), van Ping, twee-kleurenballen (de ene heft van de bal een andere kleur dan de andere helft), bedoeld om het putten te vergemakkelijken. Ze zijn ooit gemaakt in veel ongebruikelijke kleurencombinaties waaronder goud en zilver.
Andere ongebruikelijke golfballen voor verzamelaars, zijn de golfballen die zijn uitgevoerd lijkend op een tennisbal of basket bal, of doorzichtige golfballen met een bankbiljet erin. Zie hiervoor ook Lake Balls Museum; http://www. Golfballmuseum.co.uk
Naast zelf gemaakte verzamelvitrines zijn er ook professionele vitrines in de handel, om de verzameling golfballen ten toon te stellen, bv. in het clubhuis.
Techniek
Bij gewone golfballen wordt de luchtweerstand beïnvloed door het aantal dimples (deukjes), de vorm en de verdeling ervan (de dimples zijn er sinds de beginjaren 1900). Dit is van invloed op de balvlucht. Ballen met veel kleine dimpels vliegen hoger dan ballen met weinig grote dimples. De nauwkeurigheid van de vluchtbaan wordt bepaald door de stabiliteit en dat wordt verkregen door de spin van de bal.
Dimples zijn overwegend rond, maar er zijn ook zeshoekige (HEX) dimples, die het hele oppervlak van de bal bestrijken (ronde dimples meestal nog geen 90%), dit voor nog betere aerodynamica.
Werd aanvankelijk gespeeld met massieve houten ballen, later werd dit door de uitvinding van de featherie, een geverfde bal van leer, gevuld met ganzenveren. Pas in 1848 werden goedkopere en meer aerodynamischer ballen gemaakt van Guttapercha (gutties). Guttapercha is een product dat wordt verkregen uit het melksap van guttaperchabomen (geslacht Palaquim, familie Sapotaceae) uit Indonesië. Het lijkt enigszins op rubber, maar is harder.
Pas in de 20e eeuw ontstonden er ballen met meerdere lagen. Zo ook kon meer invloed worden uitgeoefend op de eigenschappen van de bal. De huidige generatie ballen bevat vaak een rubberen kern met daaromheen één of meerdere lagen synthetisch materiaal. De buitenkant van de bal(schil of cover) wordt van verschillende materialen gemaakt al naar gelang de behoefte van de speler, veelal urethaan.
Een hardere schaal zorgt voor minder spin dus meer richting, afstand, duurzaamheid, minder “gevoel” en een lagere prijs. Een zachtere schil zorgt voor meer spin, stuurbaarheid, minder afstand, snellere slijtage, meer gevoel en een hogere prijs.
Golfballen zijn in vele kleuren leverbaar maar wit is nog steeds de meest gangbare kleur omdat deze op grote afstand het beste zichtbaar is. Iedere andere kleur absorbeert meer licht dan wit. (Bron: Wikipedia).
Er zijn one-piece, two-piece ballen, three-piece ballen tot de HEX Black Tour, een 5-piece golfbal met een dubbele kern en mantel, een zeer duurzame cover.
Golfbal accessoires
Rond de golfbal zijn diverse accessoires bekend en in gebruik op de golfbanen.
Enkele bekende zijn:
Oplijning systemen
– halfronde tekenmal die over de bal past en waar met behulp van een pen of stift, lijnen of kenmerken op de bal worden getekend.
Golfball Pick-Ups
- soorten van zuignap of klem voor op de puttergrip, om de golfbal uit de cup te pakken zonder te hoeven bukken.
Golfbal verzamelbuis
- ook wel Bags of Tubs-houders, om gelijktijdig meerdere ballen te verzamelen van de grond, tot wel 70 stuks. Vaak voorzien van klik-opening, een doorlaat die uitstroom tegen gaat.
Golfbalhengel of golfnetje
- hulpmiddel om de bal uit water of struik te vissen. Van compact (ca. 38cm lang) tot telescopisch (tot wel 4,5m lang), met enkelvoudig of meervoudig, metalen netje om de bal te pakken of op te nemen.
Golfbalmandjes
- hulpmiddel om ballen te vervoeren of te verzamelen. Gebruikt op de drivingrange en oefenhoek.
Markt
Door de mondiale markt is de golfballenindustrie sterk uitgebreid. Naast bulklevering zijn er veel verschillende cadeauverpakkingen, soms gecombineerd met bv. tees, pitchfork en marker.
Op allerlei manieren wordt via de bal gecommuniceerd met de afnemersgroepen, waardoor aanduidingen op de bal kunnen voorkomen als: M (distance) met de focus op lengte, C (control), is iets zachter en geeft meer spin, T (tournament), beide eigenschappen gecombineerd of met technische gegevens als 1-piece en 2-piece. Daarnaast worden ballen als businessgift bedrukt met bedrijfslogo, persoonsnaam, spreuk of wens, goed doel, wedstrijd etc.
Parallel aan de verkoop van nieuwe ballen is er een levendige handel ontstaan in tweedehands golfballen. Op veel banen zien we ballenzoekers die ter plaatse de gebruikte (gevonden) ballen aanbieden of deze via de handel herintroduceren, rechtstreeks of via resellers.
Op waterrijke banen worden ballen centraal gevist of opgedoken en komen zo weer in de handel. Vaak worden tweedehands ballen aangeboden in kwaliteitsklasse, bv. A+, A, B of C. Laatst genoemde is een klasse waarbinnen de golfbal duidelijk gebruikt is en zeker beschadigd is.
Merknamen van golfballen zijn bv; Callaway, Nike, Pinnacle, Titleist, Wilson, Maxfli , Top-Flite , Dunlop, Srixon en Nassau.
Onderhoud
Golfballen slijten na elke slag, waarbij kleine beschadigingen optreden aan de bovenranden van de dimples. Daarnaast vervuilen de ballen tijdens het spel. Hiertegen kan de golfer gebruik maken van door de baan geplaatste balwassers. Tegen de beschadigingen is weinig anders te doen dan de bal te vervangen.
Hygiëne
Met betrekking tot hygiëne wordt vooral aandacht gevraagd voor de te vervangen ballen en de verloren geraakte ballen in rough of waterhindernis. Gelet op het materiaal waarvan de ballen zijn gemaakt, is van humificatie geen sprake en belast elke achterblijvende bal het milieu. Wel kunnen golfballen recyclebaar zijn al geldt dit niet voor alle golfballen. Zo heeft Dixon golfballen die honderd procent recyclebaar zijn.
Veiligheid
Naast de in acht te nemen veiligheidsmaatregelen tijdens en na het slaan van de bal, is de veiligheid door de baan enigszins geregeld met behulp van balvangers. Dit om letsel te voorkomen bij personen, beplanting,bomen, gebouwen of andermans eigendommen en verkeer. Kapotte ballen die tijdens de slag uit elkaar springen, zouden kleine verwondingen kunnen opleveren. Voortijdige controle op de kwaliteit blijft geboden.