Hekwerk

Definitie

De betekenis van het woord hek = tuin of omheining. Deze kan ook van natuurlijke aard zijn, bv. een haag. Onder hek of hekwerk wordt hier verstaan een open afrastering, waardoorheen kan worden gekeken. Vaak in gebruik ten behoeve van erfafscheiding om hiermee de grens aan te geven met aangrenzende percelen. Een hekwerk kan ook gesloten zijn, in dat geval wordt gesproken van een schutting of muur.

Afrastering.
Poort of landhek.

Met hek wordt ook wel een poort aangeduid, een doorgang in een hekwerk, in een schutting of in een muur.

Golfregels

Welke relatie heeft hekwerk met de spelregels? Graag verwijzen wij hiervoor naar de meest recente Golfregels en Amateurstatus Regels van de Nederlandse Golf Federatie of naar Rules of Golf and the Rules of Amateur Status.

Verwezen wordt naar:

Deel II Definities:

Obstakels – Obstructions

Zie ook Baan

Functie

Naast de functie als erfafscheiding, als aanduiding van de grens van het perceel, kan het hek nog diverse andere functies vervullen zoals;

Afrastering tegen koeien.
Ballenvanger bij drivingrange in de winter.
Afsluiting van paddoorgang tijdens de winter m.b.v. een ketting.

In sommige gevallen is ten aanzien van het plaatsen van een hekwerk zoals hier bedoeld, een bouwvergunning nodig welke via de gemeente wordt geregeld. Hierop wordt hier niet verder ingegaan.

Poorten kunnen onderdeel uitmaken van de afrastering en vallen binnen de bouwvergunning, zowel enkele als dubbele poorten. Naast de functie als doorgang en toegang kan de poort ook voor andere doeleinden worden gebruikt, bv.;

  • om te controleren wie er in en uit gaan, soms met slagboom of poortwachter,
  • een puur decoratieve functie, bv. een landelijk karakter uitstralen,
  • een veiligheidsfunctie tegen ongeoorloofd bezoek (afsluitbaar),
  • scheiding van verkeer als voetgangers, buggy}buggy’s en auto’s.
Rustieke houten landpoort in herfstseizoen.
Enkele, metalen poort, klein.
Dubbele, metalen poort, groot.

Vorm

Toegangspoort in muur van natuursteen.

Erfafscheiding kan twee vormen hebben, een natuurlijke vorm (bijvoorbeeld een haag) of een technische constructie zoals een schutting of een hekwerk. Hekwerken zijn altijd open van vorm. In gesloten of dichte vorm spreken we van een wand, muur of schutting.

Soms zijn hekwerken uitgerust met prikkeldraad of met horizontale liggers waarop extra prikkeldraden zijn gemonteerd. In het buitenland ook wel eens voorzien van scherpe punten of zelfs draden onder stroom. Een hek kan bestaan uit spijlen, draden, gaas met vierkante, ruitvormige of kantige mazen die variabel zijn in maatvoering en dikte van het materiaal. Ook houten spijlen worden tegenwoordig toegepast, met een natuurlijke uitstraling.

Ook poorten kunnen van hout of metaal zijn, al dan niet voorzien van gaasdelen. Naast slagboompoorten zijn er ook draai(boom)poorten en landhekken, vooral in landelijke omgevingen. Poorten zijn er in enkele uitvoering en dubbele uitvoering afhankelijk van de gewenste breedte. Op oude buitens kan de erfafscheiding bestaan uit een muur, opgetrokken uit leem, steen, baksteen of betonplaten. Soms betreft het los- of vrijstaande muren, al dan niet geïntegreerd in de afrastering.

Vierkant mazig dierengaas, hier om schapen buiten te houden.
Vier prikkeldraden of puntdraad op de out-of-bounds grens.
Verticale staken van geschild hout, door drie draden met elkaar verbonden tot hekwerk.

Techniek

Hekwerk kan eenvoudig van constructie zijn met in de grond geplaatste palen en daartussen gespannen draden of houtdelen, of voorzien van een zwaardere constructie met gaas, al dan niet voorzien van verstevigingsbuizen. De palen zijn veelal van hout of metaal en het geheel is een stevige constructie, soms voorzien van een fundering per paal (poer).

In landelijke omgevingen worden wel houten hekwerken gebruikt, horizontale planken of balken, rond- of halfrondhout of ook wel verticale ruwhouten latten, met ijzerdraden aan elkaar gevlochten.

Een spijlenhek is vaak van metaal en gecoat of geverfd. Tegen wild zoals zwijnen, koeien, schapen, geiten en antilopen wordt wel afrastering gebruikt als hekwerk, met speciaal verstevigd gaas van uiteenlopende dikte en maasgrootte. Tegen wild en vee kunnen poorten een wildrooster bevatten. Dit is een op de grond vrij liggend spijlenhek met daaronder een vrije ruimte. Wilde zwijnen, herten, reeën, antilopen, koeien, schapen en geiten meiden deze roosters omdat hun hoeven hier geen grip hebben.

Wildrooster in toegangspad.
Wildrooster in toegangspad.

Poorten kunnen enkel of dubbel zijn en afgesloten worden. Er zijn golfbanen waar toegangspoorten worden bewaakt door een of meerdere portiers. Op grotere banen of ressorts zijn speciale poortwachtershuisjes gebouwd. Ook zijn er (voornamelijk in het buitenland), poorten die worden geopend en gesloten door middel van elektronische beveiliging. Deze detectiepoorten maken gebruik van elektronische middelen om te controleren of de personen die langs de poort komen recht op doorgang hebben. Bijzondere poortjes waar op enkele plaatsen gebruik van wordt gemaakt, zijn bv. de tourniquet of draaipoort. Deze bv. bij onveilige overgangen. Zie ook Pad en foto’s.

Hierna: Foto 1, 2 en 3: Onbewaakte, afsluitbare toegang en bewaakte toegangspoorten met slagboom.

Onbewaakte toegangspoort, openstaand.
Bewaakte toegang met slagboom en stopstreep.
Bewaakte toegang met slagbomen en gescheiden ingang bezoekers en leden.

Vrijstaande poorten kunnen tegen sluiproutes een kantbescherming bevatten, bestaande uit draden, schoren of pennen (zie foto).

Kantbescherming of preventie tegen insluipen.
Kantbescherming of preventie tegen insluipen.

Onderhoud

Het onderhoud van hekwerk en poorten is vooral gericht op onderhoud en reparatie of herstelwerk. Dit kan uiteenlopen van conserveringshandelingen (schilderen, impregneren, lakken, spuiten) tot reparatie van gaas, spijlen, draden, houtwerk, scharnieren, draaiende delen en sloten. Inspecties van hekwerk en poorten dient frequent te worden uitgevoerd en resultaten tijdig gerapporteerd, ook ten behoeve van markeringen Out-of-Bounds.

Foto 1, 2 en 3 hierna: De mate van onderhoud wordt o.a. bepaald door materiaalsoort en scharnierpunten.

Foto 1: Al vergen aluminium poorten minder onderhoud, oog voor draaiende delen blijft van belang.
Foto 2: Zowel de houten 'boompoort' als de draaiende delen vergen onderhoudsaandacht.
Foto 3: Rustieke landhekken van hout vragen aandacht voor materiaal en draaiende delen.

Hygiëne

In het bijzonder bij het gebruik van schoonmaak en conserveringsmiddelen is het gebruik van milieuvriendelijk en afbreekbaar materiaal van belang. Hierbij wordt aandacht gevraagd voor gericht gebruik, efficiënte en voorzichtige toepassing en matig gebruik. Ook wordt aandacht gevraag voor de correcte opslag en verwijdering van restmateriaal, vuile kwasten, lege verfblikken e.d.

Veiligheid

Uit oogpunt van veiligheid en in relatie met de functie, dienen gebreken tijdig te worden hersteld. Vastzetten van draaiende delen kan onderdeel zijn van veiligheid, bv. poorten en hekken zodat ze niet bij wind of helling ongewenst dichtklappen of openslaan. Ook beschadigingen of verwondingen kunnen worden voorkomen bij tijdige reparatie van gebreken in het hekwerk en vermijden dat golfers hun bal Out-of-Bounds gaan zoeken. Preventief, gericht op veiligheid, kan de aanwezigheid van een afrastering, hekwerk of poort ook zijn aan te bevelen.

Hoog hekwerk als balvanger, preventie tegen beschadiging van privé eigendom buiten de baan.
onderdeel/hekwerk.txt · Laatst gewijzigd: 2012/10/30 10:55 door Herman H. Berteler