Het teeinformatiebord is informatieoverdracht op of nabij de tee, waarop gegevens staan met betrekking tot de te spelen hole. De uitvoering kan sterk variëren in vorm, maat, materiaal, tekst, kleur en hoeveelheid informatie.
Welke relatie heeft het teeinformatiebord met de spelregels? Graag verwijzen wij hiervoor naar de meest recente Golfregels en Amateurstatus Regels van de Nederlandse Golf Federatie of naar Rules of Golf and the Rules of Amateur Status.
Verwezen wordt naar:
Deel II Definities:
Obstakels – Obstructions
Zie ook Baan
De functie van het teeinformatiebord is eenduidig; het geven van informatie met betrekking tot de te spelen hole.
Niet alleen in het oog springend, maar ook voorzien van essentiële informatie voor de golfer. Vanuit commerciële belangen richting sponsoren, wordt ook veelvuldig ruimte op deze communicatiedrager uitgegeven aan sponsoren, tot wel 50% van de beschikbare ruimte. In sommige praktijksituaties wordt het primaire doel weleens uit het oog verloren en is de baaninformatie voor spelers summier tot verre van voldoende.
Uitgaande van de doelstellingen gericht op goed geïnformeerd spelen (prettig spelen) en een vlotte doorstroom, zou je mogen verwachten optimaal geïnformeerd te worden over de te spelen hole. Het informatiebord zou op elke, te spelen tee behoren te staan, zeker op het medal Herentee en op het medal Damestee. Laatst genoemde wordt niet altijd en overal in acht genomen.
Belangrijk ook is te beoordelen waar het informatiebord dient te staan. Hierbij is enige kennis van menselijk gedrag, maar bovenal van de golfsport en de golfer van belang, naast dat van de functie (het komt voor dat informatieborden op de damestee in de afslaglijn van de herentee worden geplaatst). Dit naast neveneffecten als het veelvuldig betreden van de ruimte voor de standplaats van het bord (erosiegevaar), tijdverlies door het opnemen van de informatie (vaak door de hele flight gelijktijdig) en intensief onderhoud.
De teeinformatie wordt veelal niet op ooghoogte gegeven, maar is overwegend lager geplaatst. Op enkele plaatsen komt het voor dat de informatie in een verhoogde border staat en zo dus op leeshoogte wordt aangeboden. Zie foto hierna.
De teeinformatieborden, soms ook stenen of rotsblokken, zijn overwegend vastgezet in de grond, soms ook in beton. Afhankelijk van materiaal en formaat kunnen ze in voorgevormde metalen voeten staan, in verticaal geplaatste buizen of kokers maar ook zijn voorzien van een betonvoet. Naast deze vaste vormen zijn er ook mobiele soorten teeinformatieborden in gebruik, een los teeinformatiebord dat gemakkelijk verplaatsbaar is. Dit kan voordelen hebben bij onderhoudswerkzaamheden en worden geplaatst nabij elke stand van de teemerken.
Zo kan de standplaats van het bord zijn:
Gekoppeld aan het teeinformatiebord kan ook natuureducatieve informatie worden verstrekt, zowel met afbeelding als in tekst.
De vorm, maatvoering, materiaalkeus, tekst, kleuren, beeldvoering en hoeveelheid informatie lopen in de praktijk sterk uiteen. Standaard zijn er veel verschillende informatieborden en panelen verkrijgbaar en deze worden ook het meest toegepast. Er zijn echter ook banen met een eigen ontwerp of eigen materiaalsoort.
Qua stijl zijn de meest gehanteerde uitvoeringen geheel in rechte lijnen, daarnaast zijn er met aan de bovenzijde een driehoek, gebogen lijn of daarop extra versiering aangebracht als knoppen of bollen, logo of clubembleem (zie foto’s).
Rechthoekige, horizontaal toegepaste panelen, met afmetingen variërend van 48 tot 65cm breed en 33 tot 45cm hoog (zie foto’s).
Rechthoekige, verticale panelen, met afmetingen variërend van 40 tot 50cm breed en 48 tot 80cm hoog (zie foto’s).
Smalle, plankvormige panelen, verticaal, enkel of in meervoud (standaard breedtes van 10 tot 32cm, diktes van 4 tot 10cm, lengte ca. 160cm(i.v.m. ingraven) (zie foto’s).
Een enkele houten uitvoering, verticaal plankmodel, heeft aan de achterzijde een afvalbak bevestigd.
Smalle, plankvormige panelen, horizontaal, enkel of in meervoud (standaard breedtes van 10 tot 32cm, diktes van 4 tot 10cm, vast gemonteerd op staanders of los hangend met kettingen verbonden, aan staanders (zie foto’s).
Hiernaast zijn er uiteenlopende vormen mogelijk, waaronder ovaal, rond of organisch. De rechthoekige, horizontaal toegepaste panelen zijn overwegend rechtstandige modellen. Veelvuldig worden ook de achterover gebogen modellen toegepast, waarbij de leesbaarheid door de schuine stand wordt bevorderd.
In het buitenland komen meer dan in Nederland, ook standaard zandsteenblokken voor met daarop gemonteerd zink, natuursteen, kunststofplaten of plexiglas gemonteerde informatiedragers. In zuidelijke landen zijn ook uitvoeringen te zien in geglazuurde, keramische tegeltjes welke beschilderd zijn. Maar ook in gebruik zijn zwerfkeien of granietblokken (zie foto’s).
De meeste teeinformatieborden staan vrij. Slechts een enkele keer treffen we teeinformatieborden aan die zijn voorzien van beplanting onder, rond of achter het bord.
Naast de alom bekende teeinformatieborden, wordt voornamelijk op of nabij de eerste tee ook vaak andere informatie aangeboden, meer van algemene aard of juist heel specifiek. Te denken valt hier aan baaninformatie (“trolley & golfcarts toegestaan”, “repair pitch Marks”, “qualifying”, “please replace divots”, “geen rabbits van 10.00 t/m 14.00uur”, “ledenbaan” e.d.). Ook wordt incidentele informatie verstrekt op hole 1 of op andere Holes, te denken valt aan; “wedstrijd Tee gesloten”, “longest drive”, “neary”, “etiquette regel”, “natuurinformatie” e.a.
Binnen de standaard vormen kunnen we onderscheid maken in;
Uitvoering in metaal(aluminium of roestvast staal)
Uitvoering in hout(teak)
Uitvoering in voorgevormde Turf stone
Veel toegepaste staanders zijn rond, uitgevoerd in gecoate staal, roestvast staal(RVS) of gecoate aluminium (diameter ca. 6cm). De vierkante staanders of frames zijn overwegend van hout, al dan niet tropisch hardhout(teak).
Het informatiepaneel zelf kan zijn van plexiglas, 10mm Trespa, aluminium, kunststof of hout. Voor de verankering van de borden zijn zowel voor houten als metalen staanders, losse grondpennen of grondankers verkrijgbaar. Sommige worden in een betonvoet vastgezet.
Teksten en figuren op de informatieborden kunnen zowel gegraveerd, als in reliëf voor komen en zijn overwegend opvallend gekleurd. De figuren, weergave van de tees, fairway, bunkers, waterhindernis, waste-area en green, zijn vaak surrealistisch tot kunstzinnig en bieden niet altijd het beoogde houvast voor de golfer. Hier wordt op veel plaatsen de plank volledig misgeslagen.
Sponsorruimte is vaak geïntegreerd in het informatiepaneel of uitgevoerd in een los, apart toegevoegd deel van het totale informatiepaneel. Meestal uitgevoerd in vergelijkbare materiaalsoort.
Uit oogpunt van informatieoverdracht en in relatie met het menselijk functioneren (zien, lezen, begrijpen, kleurwaarneming), is de uitvoering van de te verstrekken informatie van wezenlijk belang. Iets dat in de praktijkuitvoering lichtelijk wordt onderschat, gelet op de weinig optimale uitvoeringen door gebrekkige informatie, kleine letters en cijfers, onduidelijke situatieschetsen, slechte kleurencombinaties e.d.
De functionele benutting van beschikbare ruimte op veel informatieborden, ook op de standaard modellen, is in verhouding tot de maatvoering van het bord, relatief klein.
In de praktijk zien we voorbeelden met ontbrekende basisinformatie als;
De extra toegevoegde informatie die voor komt naast de basisgegevens, is bv.;
Steeds meer banen maken gebruik of liever, moedigen het gebruik aan van social media door de baan, zoals i-phone of de blackberry of de smartphone. Er wordt zelfs aangeboden om door de baan, de met een mini-helicopter gemaakte opnames van de holes, te bekijken op je i-phone of op de blackberry. Spelers ook worden aangemoedigd om zelf filmpjes te maken van hun mooie shot, om dat weer aan vrienden te tonen via YouTube.
YouTube wordt zelfs ingezet als caddy om spelers via hun smartphone beelden te laten laden, waarmee ze worden geïnformeerd over alles wat ze willen zien voordat ze afslaan. Dit kan worden gedaan door het scannen van de QR-code op het tee-informatiebord.
Tijdens een persconferentie van het Rijk Banen gaf Robert-Jan Derksen zijn Rijk primeur op het gebied van social media aan. Op de teeinformatieborden staat sinds kort (2011), ook een QR-code welke de speler met een smartphone kan scannen. Resultaat: per hole een professionele aanwijzing voor het spelen van de hole, gegeven door Robert-Jan Derksen.
Afhankelijk van materiaalsoort heeft het ene bord meer onderhoud nodig dan het andere, maar regelmatig schoonmaken en conserveren is een punt van aandacht. Onder invloed van het zonlicht kunnen kleuren verschieten en gaan daarmee contrasten verloren. Door vocht kan hout worden aangetast door schimmels en algen.
Bij gebruik van plakletters en ander stickermateriaal, is bewaking van de conditie hiervan noodzakelijk. Breukgevoelig materiaal bij inslag van golfballen, vraagt om specifieke aandacht (zie foto).
Bijkomend onderhoudsaspect is het optreden van bodemerosie voor of rond het bord. Infiltratie bevorderende zones van halfverharding rond de informatieborden kunnen hier preventief werken. Ook kunnen deze positief bijdragen in de groeiremming van gras en andere kruiden rondom de staander(s) van het bord.
Ook kunnen houten borden en staanders enorm te lijden hebben onder de wisselingen van temperatuur, vochtgehalte en zonbestraling. Hierdoor kan het hout sterk gaan scheuren, barsten of krom trekken en kunnen verbindingen los laten. Dit vraagt om aandacht en eventueel herstel.
Gebruik bij reiniging en schilderwerk zo veel als mogelijk natuurvriendelijke, afbreekbare producten. Uit oogpunt van hygiëne vraagt ook de (tijdelijke) opslag van (oude) materialen om aandacht en zorg.
In het kader van veiligheid kan rekening worden gehouden met de slagvastheid van toegepast materiaal, met het gevaar van erover struikelen en oneigenlijk gebruik. Denk hierbij aan het leunen tegen of zitten op de borden (zie foto). Ook het plaatsen van borden in de speellijn van overige teeboxen kan gevaarlijk zijn.